در این پنل، امیرحسین میرآبادی، دربارۀ تنظیم‌گری تعاملی عنوان کرد: در حوزه نوآوری و توسعه آن، همیشه چالش‌هایی وجود دارد؛ به‌ویژه برای مجموعه‌های نوآور و نوپا، درصد شکست این مجموعه‌ها بسیار بالاست و فضای فعالیت آنها نیز مبهم است. ما هم در سمت کسب‌وکار و هم در سمت تنظیم‌گر نیازمند قانون‌گذاری هستیم. یکی از مدل‌های قانون‌گذاری، تنظیم‌گری تعاملی است که تحت عنوان سندباکس از آن یاد می‌شود.
رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری افزود: دولت همیشه به دنبال این است که در راستای افزایش منافع عمومی و کاهش محدودیت تنظیم‌گری کند. اگر تنظیم‌گری در مسیر درست قرار بگیرد، منافع عمومی و اهداف توسعه‌ای به حداکثر می‌رسد، اما اگر مبتنی بر واقعیت‌ها و روش درست نباشد باعث ایجاد رانت برای گروه‌های خاصی می‌گردد.
وی در ادامه اضافه کرد: در حوزه نوآوری شکست‌های نوین بازار را داریم. نهادهای سنتی که درگذشته فعالیت می‌کردند نمی‌توانند دیگر نقش خود را داشته باشند. اثرات جانبی، زیست‌محیطی و زمان‌بندی مداخله در حوزه نوآوری بسیار مهم است و گاهی اوقات تعارضاتی بین فعالان سنتی و بازیگران جدید ایجاد می‌شود که نگاه ویژه به تنظیم‌گیری را ضروری می‌داند. نوآوری‌ها به‌سرعت وارد بازار می‌شوند؛ اما تنظیم مقررات از آنها عقب‌تر است و در پی آن چالش‌ها پدید می‌آیند.
میرآبادی مطرح کرد: در فضای تنظیم‌گری تعاملی، محیط آزمون تنظیم‌گری همان سندباکس است که طی آن نهادهای ناظر سازوکاری را ترتیب می‌دهند تا ریسک‌های مرتبط در فضای واقعی را شناسایی و آنها را برطرف کنند. درنتیجه کسب‌وکارها و حاکمیت در فضایی تعاملی نیازهای یکدیگر را شناسایی و آنها را برطرف می‌کنند.
وی ادامه داد: افزایش آشنایی تنظیم‌گر با محیط، آزمون محصول در فضای بازار، انطباق مشاهده‌ها، رفع شکاف‌های موجود در بازار و ارزیابی ریسک‌ها در بازار نوآور از جمله مزایای تنظیم‌گر است.
رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری درباره راهکار دولت در چالش‌های کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال مطرح کرد: پلتفرم کانتکت (conect) با ایجاد ارتباط بین متخصصین خارج کشور با استارتاپ‌های داخلی باعث انتقال تجربه‌ها و علم و فناوری برای حل چالش‌های کسب‌وکار شد.
وی افزود: الان به‌صورت جدی در تلاشیم تا سرمایه بین‌المللی را جذب و به سمت کاهش اثرات آسیب‌های اجتماعی حرکت کنیم.
حسین اسلامی، نیز در ادامه این پنل بیان کرد: بخشی از عقب‌افتادگی تنظیم‌گری به این دلیل است که کسب‌وکارها از راه‌حل‌های جدیدی اقدام می‌کنند و این موضوع با مقررات موجود دچار ابهام می‌شود. ازاین‌رو بهتر است از طریق فضای سندباکس وارد تعامل شوند. ما برای معافیت‌ها نیازمند زیرساخت‌ها و حمایت قانونی هستیم. در سندباکس قرار بود کسب‌وکارها از معافیت مقرراتی برخوردار شوند. نهادهای مختلفی در این بخش درگیر و در تلاش هستند تا وضع موجود را حفظ کنند.
وی توضیح داد: در برخی حوزه‌ها، مثل فین‌تک، با معافیت مقرراتی فاصله‌ای چشمگیر وجود دارد. مجموعه‌ها وارد آزمونگاه نمی‌شوند و در سکوت خبری و بدون مراجعه به قوانین جلو می‌روند و رشد خوبی را تجربه می‌کنند و تنظیم‌گر درنهایت مجبور می‌شود با آنها همراهی کند، اما آنهایی که از ابتدا وارد آزمونگاه می‌شوند به چالش برمی‌خورند.
اسلامی با اظهار اینکه زمانی که مدام برای کسب‌وکارها مقررات جزئی اعمال می‌شود، چالش پدید می‌آید، گفت: هیچ نهادی بهتر از خود کسب‌وکارها از وضعیت موجود شناخت ندارد و ازاین‌رو کسب‌وکارها به نهادهای صنفی اعتماد می‌کنند تا به مسائل آنها رسیدگی شود.
مدیرعامل رمیس تصریح کرد: در حوزه اقتصاد دیجیتال حضور حداکثری دولت‌ها را شاهد هستیم و حتی در بازار سنتی هم تشکل‌ها بیشتر به رسمیت شناخته شده‌اند. تنظیم‌گری باید به سمت تشکل‌ها که از خود بخش خصوصی هستند حرکت کنند تا با کسب‌وکارها و حاکمیت تعامل داشته باشند؛ چراکه در فضای جدید زیرساخت‌ها را بخش‌های خصوصی تشکیل دادند.
محمدحسین کاشی نیز عنوان کرد: مشکل ما در داخل کشور، تعدد سازمان‌های تنظیم‌گر و تنوع در اقتصاد دیجیتال است. تنظیم‌گران تفکرات متفاوتی دارند و گاهی برخی از آنها برخورد سلیقه‌ای دارند و کسب‌وکارها در این میان شاهد تعارضاتی هستند.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر این موضوع از طرف حاکمیت تسهیل شده، اما ما همچنان با شرایط ایده‌آل برای استفاده از خدمات و جایگاه تنظیم‌گر و تبدیل‌شدن به مدل مناسب فاصله داشته و این تعدد و تنوع همچنان در تنظیم‌گران وجود دارد.
عضو هیئت‌مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: در حوزه اقتصاد دیجیتال، کسب‌وکارهایی مثل شاپرک با دو یا سه تنظیم‌گر به طور مستقیم و غیرمستقیم درگیر می‌شوند. اگر کارگروهی درحوزۀ حاکمیت تشکیل شود، می‌تواند با کمک تشکل‌های صنفی و ایجاد چارچوب پس از آزمون‌وخطا هماهنگی ایجاد کنند و به رفع دغدغه‌های قانونی بپردازند.
وی افزود: بعد فرهنگ‌سازمانی در سیستم تعاملی تنظیم‌گر و بعد نوآوری به‌مثابه رگولاتوری در سرعت روند قانون‌گذاری و شرایط نزدیکی به کسب‌وکار اهمیت دارد.
کاشی توضیح داد: در برخی کشورها تحت عنوان دفتر توسعه دیجیتال متولی تسهیلگری در فضای دیجیتال است و ما نیز می‌توانیم جلسات متعدد هفتگی یا ماهانه با معاونت علمی و فناوری داشته باشیم و بخش‌های خصوصی مشکلات را برای تنظیم‌گران تبیین کنند سپس مدل‌های جدید کسب‌وکار مطرح شود.
میلاد صدرخانلو نیز در ادامه دربارۀ تجربه کشورها در حوزه تنظیم‌گری گفت: در شبکه تبادل و انتقال فناوری هشت کشور مسلمان درحال‌توسعه (D8-TTEN) تجارب خود را به کشورهای دیگر در راستای نزدیکی ارتباط منتقل کردیم و آنها باتکیه‌بر روحیه پذیرای خود، با ما همراه شدند.
وی با اشاره به اینکه کسب‌وکارهایی از پاکستان، مالزی و نیجریه از تجارب ما استفاده کردند، مطرح کرد: برخی از تجارب ما در رویدادهای کشورهای دیگر جهت اجرا تعمیم داده شد؛ لذا اینکه توقع داشته باشیم تنظیم‌گر مطابق خواسته ما رفتار کند، انتظاری غیرواقعی است. کسب‌وکار باید تلاش کند تا با ایجاد شبکه‌ها و گروه‌ها، تنظیم‌گر را متوجه درخواست خود کند.
در پایان صدرخانلو با بیان اینکه هم‌افزایی، تعامل و اطلاع‌رسانی سه راهکار مهم در حوزه برطرف‌کردن چالش‌ها است، گفت: نهادهای دولتی باید اطلاع‌رسانی در عموم کنند تا با شکل‌گیری جلسات هم‌اندیشی و تعامل برای انتقال خواسته‌ها هم‌افزایی در این عرصه داشته باشند.

دیدن ویدئو در: آپارات - سرویس اشتراک ویدیو