در یکی از نشست‌های تخصصی نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس ۲۰۲۵، تحلیلی جامع از روندها، چالش‌ها و فرصت‌های هوش مصنوعی توسط یکی از کارشناسان این حوزه ارائه شد. وی با تأکید بر اینکه تحول اخیر در حوزه هوش مصنوعی پدیده‌ای تازه نیست، بلکه نتیجه‌ سرمایه‌گذاری‌های سنگین در یک روند چندساله است، گفت: «از سال ۲۰۱۴ با توسعه مدل‌های زبانی و ظهور کلان‌داده‌ها، گسترش شبکه‌های ارتباطی، اینترنت اشیاء (IoT) و رایانش ابری، شاهد آغاز موجی تازه در عرصه هوش مصنوعی بوده‌ایم.

به گزارش ستاد خبری اینوتکس 2025؛ عبدالحسین فیروزآبادی؛ مدیرعامل گروه توسعه فناوری زعیم در نشست هوش مصنوعی اینوتکس 2025 گفت: در حال حاضر یکی از شاخه‌های هوش مصنوعی با تکیه بر مدل‌های بزرگ زبانی (LLMs) نظیر GPT توانسته توجه عمومی و تخصصی را به خود جلب کند. این مدل‌ها با اتکا به پردازش‌های سنگین مبتنی بر GPU، کاربردهایی فراتر از حوزه‌های محدود و تخصصی همچون خودروهای خودران یا میادین نبرد یافته‌اند.

وی ادامه داد: واقعیت افزوده (AR) و مجاز افزوده در دو سال گذشته به‌ویژه در فضای پلتفرمی، غوغایی برپا کرده‌اند. امروز ایجنت‌های هوشمند می‌توانند در قالب پلتفرم‌هایی مأموریت‌های خاص را برنامه‌ریزی و اجرا کنند و این نیازمند توجه دقیق سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان حوزه دیجیتال است.

این تحلیلگر حوزه هوش مصنوعی با تأکید بر اینکه هوش مصنوعی زاده‌ فضای مجازی است، افزود: تأثیرات اجتماعی و اقتصادی هوش مصنوعی مولد بسیار عمیق است. امروزه صحبت از پروژه‌هایی با بودجه‌های کلان ۵۰۰ میلیارد دلاری در ایالات متحده و سرمایه‌گذاری‌های عظیم کشورهای عربی و اروپایی در این حوزه مطرح است.

وی با اشاره به ابعاد اجتماعی این فناوری با تاکید بر اینکه هوش مصنوعی توانایی جایگزینی کامل انسان را ندارد، خاطر نشان کرد: توسعه این فناوری برخاسته از نگاه ریاضی‌گرای فلسفه تحلیلی است؛ دیدگاهی که بعدها خود فلاسفه‌اش نیز از آن عدول کردند. شاید به همین دلیل است که اروپا به‌جز بریتانیا، کمتر درگیر توسعه‌ هوش مصنوعی شده، چرا که بیشتر متأثر از فلسفه قاره‌ای با گرایش‌های پدیدارشناسانه بوده است.

فیروزآبادی با تأکید بر تأثیرات اجتماعی هوش مصنوعی هشدار داد: در حوزه اشتغال، ما شاهد جابجایی گسترده شغل‌ها از کارهای صنعتی به مشاغل خدماتی، نرم‌افزاری و پلتفرمی خواهیم بود. این تحولات ممکن است به کاهش طبقه متوسط و تعمیق شکاف طبقاتی درون کشورها و در سطح بین‌الملل منجر شود. همچنین پدیده‌ای به نام ‘شکاف هوش مصنوعی’ در حال شکل‌گیری است.

مدیرعامل گروه توسعه فناوری زعیم در ادامه به چالش‌های اخلاقی، حقوقی و امنیتی هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: سوگیری الگوریتمی، اخبار جعلی، مسئله مالکیت آثار تولیدشده توسط هوش مصنوعی، و حتی مقوله‌هایی مانند اعتبار شهادت ربات در برابر انسان، از جمله موضوعات مهمی هستند که بایستی در سطح قانون‌گذاری و تنظیم مقررات مورد توجه قرار گیرند.

این کارشناس درباره کنترل اجتماعی با تکیه بر هوش مصنوعی گفت: با پیشرفت نظارت‌های افقی در فضای مجازی، آزادی‌های فردی و حریم خصوصی به شدت تهدید می‌شوند. آموزش و پرورش نیز می‌تواند با بهره‌گیری از پلتفرم‌های جهانی مبتنی بر هوش مصنوعی، به ابزار کنترل بدل شود.

مدیرعامل گروه توسعه فناوری زعیم در بخش پایانی سخنان خود به ضرورت آمادگی کشورها برای ورود متوازن به عرصه هوش مصنوعی پرداخت و افزود: این فناوری نیازمند سرمایه‌گذاری، زیرساخت‌های قوی، نهادهای تنظیم‌گر، قوانین متناسب، و اخلاق کاربردی ویژه خود است. ما باید مراقب باشیم که مصرف‌کننده صرف نباشیم، چرا که استفاده تزریقی از هوش مصنوعی می‌تواند جامعه را دچار سوگیری‌ها، تبعیض‌ها و آسیب‌های جدی کند.

وی با تأکید بر اینکه «هوش مصنوعی صنعتی ارزان نیست»، خاطرنشان کرد: این فناوری انرژی‌بر، سرمایه‌بر و در عین حال دانش‌بنیاد است. بدون فراهم کردن زیرساخت‌های پردازشی مناسب، استفاده از مدل‌های ضعیف یا داده‌های نادرست، ما تنها مصرف‌کننده‌ای خواهیم بود که توسط الگوریتم‌های دیگران هدایت می‌شود.

فیروزآبادی با تاکید بر اینکه هوش مصنوعی نیازمند نگاه ملی، سرمایه‌گذاری هوشمند و طراحی کسب‌وکارهای محلی مبتنی بر این فناوری است، افزود: نباید تصور کرد یک نهاد یا سازمان کوچک بتواند به‌تنهایی بار سنگین این تحول را به دوش بکشد. ابعاد این موضوع فراتر از آن است که به سادگی به آن نگریسته شود.